Hàng giả phát triển thành vấn đề xã hội nghiêm trọng

Người tiêu dùng Việt Nam đang bị bao vây bởi hàng giả đang xâm chiếm mọi lĩnh vực của cuộc sống – từ đồ gia dụng đến đồ điện tử, quần áo và thậm chí cả các sản phẩm y tế – gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người tiêu dùng và các nhà sản xuất ban đầu.

Trong những năm qua, việc sản xuất và bán hàng giả và các hình thức xâm phạm sở hữu trí tuệ khác đang gia tăng, với các phương pháp ngày càng tinh vi để tránh sự phát hiện của khách hàng và chính quyền. Hàng năm, Tổng cục Giám sát thị trường Việt Nam kiểm tra, xử lý và ngăn chặn hàng chục ngàn vụ lừa đảo thương mại và vi phạm nguồn gốc và sở hữu trí tuệ.

Trong sáu tháng đầu năm 2018, các cơ quan Việt Nam đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 88.229 trường hợp vi phạm, đưa ra mức phạt hơn 7.427 nghìn tỷ đồng (322,9 triệu USD). Điều này bao gồm hơn 5.000 trường hợp vi phạm sở hữu trí tuệ và giả, tăng 117 phần trăm so với cùng kỳ năm 2017.

Mặc dù Tổng cục Giám sát thị trường Việt Nam đã nỗ lực phối hợp với chính quyền địa phương cũng như các doanh nghiệp trong và ngoài nước để ngăn chặn hàng giả vào thị trường, nhưng không đạt được mục tiêu, và đặc biệt là sự kỳ vọng của người tiêu dùng và nhà sản xuất chính hãng tại nhà và ở nước ngoài.

Do đó, hội thảo về Hướng dẫn cách phân biệt hàng giả do Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI), Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản (JETRO) và Tổng cục Giám sát Thị trường Việt Nam tổ chức vào ngày 14 tháng 11 nhằm mục đích phổ biến thêm thông tin và hướng dẫn các lực lượng chức năng của Việt Nam nhận biết và phân biệt hàng giả.

Tại hội thảo, Tổng cục Giám sát thị trường Việt Nam cũng khuyến nghị 26 đơn vị chức năng của các tỉnh biên giới phía Bắc nơi hầu hết hàng giả nhập vào lãnh thổ Việt Nam cần phải nghiêm ngặt hơn. Ngoài ra, đại diện của Nhật Bản đã chia sẻ tại hội thảo rằng hàng giả thường có màu khác nhau, chất lượng thấp hơn và giá rẻ hơn.

Thị trường Việt Nam tràn ngập các sản phẩm giả vì một số nguyên nhân.

Đầu tiên là người tiêu dùng và doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa nhận thức được vai trò của họ trong các hoạt động chống hàng giả. Theo một khảo sát gần đây của Tổng cục Giám sát thị trường Việt Nam, 80% người tiêu dùng mua hàng giả vì giá rẻ, ngay cả khi họ biết sản phẩm này là hàng giả. Tương tự, các nhà bán lẻ biết các sản phẩm là giả nhưng không báo cáo với chính quyền về những lo ngại về tác động tiềm tàng đối với uy tín của họ.

Thứ hai là sự phối hợp giữa các cơ quan chống hàng giả ở Việt Nam vẫn không hiệu quả.

Thứ ba là việc sản xuất hàng giả ngày càng trở nên tinh vi và phức tạp, do đó người tiêu dùng và cơ quan chức năng ngày càng khó khăn hơn trong việc xác định sản phẩm giả.

Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia khuyên các doanh nghiệp nên tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng bằng cách cung cấp thông tin cần thiết về người vi phạm, phương pháp phân biệt, loại hàng giả và khu vực địa lý thường tiêu thụ hàng giả. Ngoài ra, các doanh nghiệp nên mô tả các đặc điểm của hàng thật và hàng giả, cũng như phối hợp để giao tiếp với công chúng để nâng cao nhận thức để mọi người sẵn sàng báo cáo vi phạm.

Kinh nghiệm từ các quốc gia khác cho thấy các doanh nghiệp đóng một vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống lại các sản phẩm giả. Các doanh nghiệp cần phải kết nối với người tiêu dùng để giúp nâng cao nhận thức và hiểu biết về sản phẩm của họ. Đồng thời, người tiêu dùng nên cảnh giác khi mua hàng và phải nhận thức được nhiệm vụ của mình trong cuộc chiến chống hàng giả. Hironobu Kitagawa, đại diện trưởng của JETRO cho biết, đây không chỉ là để bảo vệ người tiêu dùng lợi ích của người tiêu dùng mà còn về việc ngăn chặn hành vi phá hoại gây cản trở sự phát triển của nền kinh tế của đất nước.

Nguồn: Tạp chí Đầu tư Việt Nam